Oregano |
want volgens hun mythologie zou de zoete en kruidige smaak van Oregano gemaakt zijn
door de godin Aphrodite als symbool voor geluk en voorspoed. Oregano is
afkomstig van de landen rond het Middellands Zeegebied, in Griekenland en Itali� is het
kruid in overvloed terug te vinden in de vrije natuur.
Bruidsparen werden er getooid met slingers van Oregano, anderzijds werden ook de graven
versierd met oreganoplanten, beiden rituelen als teken van vrede. Later ontdekte men ook
de medicinale waarde van de plant en tenslotte kwam het terecht in onze keuken.
Oregano is een doorlevende vaste en groenblijvende plant die tot 45 cm hoog kan worden.
Dit dichte keukenkruid geeft in de zomer paars - rode bloemen die druk door bijen
bezocht worden. De kruidenplant die tot de familie van de Lipbloemigen (Labiatae)
behoort bezit brede, eironde, 4 cm lange en roodgetinte blaadjes die enigszins behaard
zijn. De smaak benadert deze van tijm (bevat eveneens de aromatische stof thymol) en
kan deze gerust vervangen. Meekoken echter kan niet, in tegenstelling tot tijm.
Oregano wordt wel eens verward met Marjolein of Majoraan (Origanum majorana). Hoewel
de smaak en geur weinig verschillend is met die van Oregano is Marjolein
echter een ��njarig keukenkruid (dus ieder jaar opnieuw zaaien), het is niet zo
groeikrachtig en ook kleiner van blad.
Standplaats
Oregano doet het vooral goed op een zonnige standplaats. De grond moet voedzaam zijn en
eerder aan de kalkrijke kant. Rekening houdend met zijn natuurlijke rotsachtige habitat,
is het vanzelfsprekend dat een goed doorlaatbare of gedraineerde grond noodzakelijk is,
vooral tijdens natte winters, steenpuin in de grond verwerken is hiervoor ideaal. De
invloed van klimaat, seizoen en grond zijn bepalend voor de smaak en niet zozeer de vele
cultivars die bestaan. Planten geplukt in de mediterrane streken zullen een veel
sterker aroma hebben dan de inheems gekweekte planten. Oregano kan ook zeer
gemakkelijk gekweekt worden in pot of kuip op het terras (zorg er echter voor dat deze
groot genoeg zijn zodat de plant makkelijk kan uitgroeien).
Oregano is ook een mooie borderplant, vooral de roze bloemenpracht komt tot zijn recht in
rotstuinen.
De plant is vrij goed bestand tegen ziekten en insecten, het wordt zelfs aangewend om samen
met zwavel in mierengaten of holen te strooien of te stoppen, de beestjes gaan zowaar op
de vlucht!
Opkweek
Wilde marjolein is een zeer gemakkelijk te kweken plant. Er zijn verschillende manieren om
ze te vermeerderen.
Scheuren die de meest gebruikte vermeerderingswijze is, doe je het best in het voorjaar
wanneer de plant nog in rust is. Neem een stevige plant en steek er een mooi stuk vanaf
met zoveel mogelijk grond eraan en plant deze op een zonnige standplaats.
Stekken is ook een goede methode maar wel wat omslachtiger. Men neemt kruidachtige
kopstekjes in de maand juni en steekt ze in een mengsel van zand en turf. Totdat de
stekken zijn ingeworteld legt men er geperforeerde plastiekfolie op. Daarna de
ingewortelde stekken oppotten of rechtstreeks uitplanten.
Zelf zaaien gaat ook. Dit gebeurt in april-mei in een kweekserre in goede zaaigrond.
Rechtstreeks in potten zaaien ofwel verspenen naar grotere potten om ze daarna uit te planten
op hun definitieve standplaats. Oudere planten zaaien zich zelf gemakkelijk uit.
Gebruik in de keuken
Oregano wordt overvloedig gebruikt in de Griekse en Italiaanse keuken, maar ook bij ons is
het een smaakmaker. Een pizza zonder oregano is als een caf� zonder �� ? Oregano
wordt bij ons ook wel eens � palingkruid �genoemd, het wordt dan ook gebruikt in
palinggerechten.
Oregano wordt gebruikt in tomatenschotels, bij gebraden groenten, aardappelgerechten en ook
bij paddestoelgerechten.
In pastagerechten en rijstschotels (zoals risotto) is Oregano subliem. Het verbetert de smaak
van eigerechten (omeletten), frittata en quiches.
In marinades en bij de afwerking van gebraden of gestoofd rund - en varkensvlees, en bij
gevogelte geeft Oregano een apart karakter aan het gerecht. Wilde marjolein maakt ook
deel uit van het kruidenassortiment dat gebruikt wordt om �Eau des Carmes� te maken.
Daar Oregano nogal sterk smaakt is het aan te raden het met mate te gebruiken. Vers of
gedroogd behoudt het kruid een heerlijk aroma.
OPGELET! Oregano wordt niet meegekookt maar pas op het einde van de bereiding
toegevoegd.
Geneeskrachtige eigenschappen
Oregano is in oorsprong een medicinaal kruid dat bij Grieken en Romeinen in hoog aanzien
stond, vooral om zijn ontsmettende en pijnstillende werking. Als thee kan men het
gebruiken om verkoudheden te verlichten. Bij maag - en darmklachten biedt Oregano
ook verlichting.
Uitwendig kan het gebruikt worden om wonden te helen .
In de aromatherapie wordt de olie, gewonnen uit het kruid, aangewend om zenuw - en
spierpijnen te onderdrukken, maar ook hier waardeert men de antiseptische werking bij
allerlei virale en bacteriologische infecties.
Oregano verlicht hoofdpijn en helpt ook bij menstruatiepijnen.
Gebruiken en tradities, er wordt aan gesleuteld, we geven ze door, generatie na generatie,
daarbij zijn ook onze keukenkruiden niet weg te denken, want iets waardevol is tijdloos
en krijgt steeds opnieuw de plaats die het toekomt, met vrede en voorspoed als
basisgedachte kan toch niets mis zijn: Oregano: mythe of passie?
Home